PAWIK  JEDWABISTY

HISTORIA POWSTANIA pawika jedwabistego jest niemożliwa do ustalenia. Hodowany jest obecnie w Czechach, Kanadzie, Niemczech, USA, na Węgrzech oraz w Polsce. Pawik ten powstał samoistnie z mutacji pawika zwykłego, znanego w Europie od XVI wieku. Jest rezultatem  przemyślanego doboru par rozpłodowych i kojarzenia w pokrewieństwie. Doprowadziło to do uzyskania potomstwa skonsolidowanego – homozygotycznego w parach genów wyznaczających cechy charakterystyczne dla gołębi rasy pawik jedwabisty. Selekcja skierowana na jedwabistość  piór doprowadziła do powiększenia liczby potomstwa o cechach zgodnych z nakreślonym wzorcem.

ZARYS MUTACJI. Gołębie domowe pochodzą od żyjącego w stanie dzikim libijskiego gołębia skalnego Columba Livia gdzie występują na obszarach nadbrzeżnych i wyspach morza śródziemnego oraz na dalekim wschodzie. Potwierdził to Darwin – jeden gatunek gołębia dzikiego jest wyjściowym dla wszystkich ras gołębi udomowionych. Dowodem jest płodne potomstwo pochodzące od gołębia dzikiego sparowanego z gołębiem domowym. Rasy gołębi domowych różniące się cechami pokrojowymi ( fenotypem) i rysunkiem ubarwienia to efekt mutacji – zmiany struktury genu – powstającej pod wpływem tzw. czynników mutagennych.  Wśród dzikich zwierząt żyjących na wolności, zachodzą mutacje ale selekcja naturalna eliminuje mutanty, których cechy zmutowane nie są korzystne, nie sprzyjają zwycięstwu w walce o byt, o zachowanie gatunku w wyniku rozmnażania. Natomiast w hodowli zwierząt udomowionych cecha zmutowana może spodobać się hodowcy, który będąc tym zainteresowany zachowa mutanta do reprodukcji. Zastosuje selekcję zootechniczną faworyzując osobniki o cechach ( zmutowanych) korzystnych dla hodowcy.  Opiekuje się mutantami i tym samym uniemożliwia selekcji naturalnej ich wyeliminowanie. Wskutek kojarzenia krewniaczego mutantów o takich samych cechach zmutowanych doprowadza do homozygotyczności par genów ( np. AA lub CC,….). Tym samym zmutowana cecha wiernie jest przekazywana (dziedziczy się) na pokolenie potomne co doprowadza do powstania nowej rasy.

KOJARZENIE KREWNIACZE a INBRED. Hodowca prowadzący selekcję w kierunku jedwabistości piór lub innym sobie wybranym po kilku pokoleniach uzyskuje stado gołębi odpowiadające jego wymaganiom, założeniom.  Gołębie te są jednak ze sobą blisko spokrewnione.  Tworzy się dylemat dla hodowcy, czy hodować w obrębie swego  stada co może doprowadzić do degeneracji (np. gołębie „jeże”)  czy wprowadzić trochę nowej krwi, która osłabi niebezpieczeństwo inbredu. Wprowadzenie nowych gołębi do swego stada jest związane z wprowadzeniem nowych genów co może zniweczyć jego wieloletnią selekcję. Hodowla według linii jest uważana za mniej ryzykowną niż ścisły inbred jednak nie daje pewności w dalszym postępowaniu do osiągnięcia wybranego kierunku hodowli.

JEDWABISTOŚĆ PIÓR. Podstawową częścią pióra jest elastyczna oś, której część nasadowa zwana rurką lub dutką jest grubsza, półprzezroczysta, wewnątrz pusta i zawiera tzw. duszę. Końcowa część osi nazywana stosiną o różnej długości jest cieńsza i wypełniona miękką, białą substancją. Wyrastają z niej w przeciwległych szeregach promienie na których umieszczone są promyki zaopatrzone w haczyki i wcięcia, łączące promienie i promyki w jedną elastyczną powierzchnię zwaną chorągiewką. Tak zbudowane pióro nosi nazwę pióra konturowego. Natomiast u gołębi o upierzeniu jedwabistym ( fot. 3,4 ) brak jest haczyków na promykach co powoduje, że promienie pióra są wolne i dlatego chorągiewka nie jest zwarta lecz rozstrzępiona.

POLSKA  a  PAWIK  JEDWABISTY.  Pawik jedwabisty był pokazywany na kilku polskich wystawach gdzie cieszył się zainteresowaniem ze strony zwiedzających jak i hodowców. Z powodu braku wzorca nie mógł być oceniany aby to zmienić  Polski Klub Pawika poprzez macierzysty Poznański Związek w październiku br. przesłał wniosek o rejestrację pawika jedwabistego oraz projekt wzorca do Komisji Standaryzacyjnej Polskiego Związku. Pawik ten będzie prezentowany jako pokaz nowej rasy na Krajowej Wystawie w Kielcach gdzie zostanie wszczęta procedura rejestracyjna. Obecnie w Polsce hodowlą pawika jedwabistego zajmują się : Zenon Goliszewski z Dęblina, Przemysław Orpel z Trzebina, Andrzej Pałmackanycz z Koszalina, Łukasz Grzesiak z Kożmina Wlkp. oraz Leszek Borysiak z Borku Wlkp. Pawik jedwabisty swym fenotypem i temperamentem jest odbiciem pawika zwykłego . Jego niepowtarzalna struktura upierzenia – jedwabistość piór  – wyróżnia go od protoplasty – antentata (pawika zwykłego) a zatem jest rasą, która  predysponuje do umieszczenia jej w grupie gołębi strukturalnych. Dajmy szansę pawikowi jedwabistemu.

Błędy jakie można spotkać w hodowli pawika jedwabistego: